TMĐP- Những con người hiền lành, khiêm nhường nhưng cao thượng, dũng cảm này ngày càng vắng bóng và trở nên quý hiếm trong xã hội hôm nay.
Rất nhiều người, trong đó có người viết, cứ lầm tưởng người kiêu căng thì mạnh bạo, gan lì, khí phách, dám ăn dám nói, có gan làm có gan chịu và chỉ người nhu mì, khiêm hạ, hiền lành mới nhút nhát, rụt rè, nên đặc sản “hèn nhát” được dành riêng cho tầng lớp vì hèn mọn mà phải hiền lành, cho thành phần vì yếu kém nên phải khiêm nhu, chịu đựng này.
Nhưng thật bất ngờ khi lần đầu đối diện với một thần tượng mang cốt kiêu căng nhưng lại hèn nhát đến đáng thương, và năm tháng trôi, càng thêm tuổi, tôi càng nhận ra một sự thật đắng lòng: không phải cứ quyền cao chức trọng, cứ dáng vẻ oai phong, cứ cung cách uy nghi, bệ vệ, cứ đĩnh đạc, nghiêm khắc, cứ tiếng to như chuông vang, như lệnh vỡ là quân tử, anh hùng, không hèn nhát đâu. Trái lại, khi cần hèn thì hèn không ai có thể hèn hơn, lúc cần nhát thì nhát hơn “thỏ đế”.
Thực ra cũng không có gì ghê gớm chuyện hèn nhát ở người kiêu căng, bởi kiêu căng tuy mang dáng vẻ bên nngoài hùng hổ, không sợ ai, nhưng thực chất bên trong, người kiêu căng là người hèn nhát, vì sợ mọi người.
Họ sợ mọi người tước đoạt tính kiêu căng khỏi con người họ, vì họ chỉ thấy mình hơn được thiên hạ ở giá trị giả tạo là kiêu căng, vì quả thực, ngoài kiêu căng, họ không tìm được cách nào để nổi bật hơn người khác.
Vì kiêu căng là giá trị ảo, không được xây trên những giá trị nhân bản đích thực, bền vững, nên người chuộng lối sống kiêu căng phải cậy nhờ, bám víu vào những giá trị nhất thời, chóng qua, tạm bợ. Và để giữ những nhất thời, tạm bợ, chóng qua ấy như bệ đứng cho kiêu căng, người ta phải dùng mọi mưu mô, thủ đoạn, và một khi nói đến mưu mô, thủ đoạn, thì hèn nhát chắc chắn không chịu mất phần, nhưng đòi góp mặt, chia chác.
Sở dĩ người kiêu căng dễ rơi vào cám dỗ hèn nhát, vì họ tìm quá nhiều cho mình những thứ họ cho là cần thiết để tồn tại; họ không ngại hèn nhát với bất cứ người nào đe dọa đặc lợi đặc quyền của họ; họ trở nên hèn nhát đến độ vừa đáng khinh bỉ vừa đáng thương hại trước những kẻ có khả năng lấy đi những gì họ đang nắm gi; họ biến dạng một cách thô bỉ từ một con người kiêu kỳ, ngạo mạn thành tôi tớ hèn hạ, tên nô lệ hoàn toàn vong thân, không còn gì là mình.
Như thế mới biết, người ta dễ rơi vào hèn nhát một khi tìm kiếm quá nhiều sự cho bản thân, và vì có quá nhiều, người ta sẽ kiêu ngạo và hèn nhát cùng lúc. Kiêu ngạo vì cho mình là người thành công, có hết mọi sự, và vì sợ mọi người làm sụp đổ chỗ đứng chỗ ngồi , sợ mọi người làm mất những gì mình sở hữu, người kiêu ngạo sẵn sàng coi nhẹ nhân cách để hèn nhát, không ngại bán đứng nhân phẩm để trở nên thô bỉ, hèn hạ .
Thảm kịch của người kiêu căng, tự cao tự đại là thế: không chỉ một mình đơn độc vì không sống được với ai, vì thiên hạ tìm cách né tránh, mà còn bị người đời coi rẻ vì nhát đảm, hèn hạ. Khác với những con người này, là những con người không tìm mình, không tranh giành, bon chen vì hư danh, tư lợi, nên không sợ hãi, cũng chẳng hèn nhát trước bất cứ thế lực, uy quyền nào. Họ thanh thản, bình an, vì hiền lành và khiêm nhường tận đáy lòng. Chính bình an, thư thái như hoa thơm trái ngọt của hiền lành và khiêm nhường đã gìn giữ tâm hồn những con người này luôn cao thượng, trong sáng, và can đảm, để mạnh dạn nói lên sự thật, mà không sợ thiệt thân, bất lợi cho mình.
Rất tiếc, những con người hiền lành, khiêm nhường nhưng cao thượng, dũng cảm này ngày càng vắng bóng và trở nên quý hiếm trong xã hội hôm nay.
Jorathe Nắng Tím
